Przyczyny nagłych niepowodzeń na egzaminach z tematów, które wydawały się łatwe.

Prawdopodobnie każdy z nas przeżył w swoim życiu taką scenkę: na matematyce, języku polskim czy innym dowolnym przedmiocie radzimy sobie świetnie z danym działem, rozwiązujemy bez problemu zadania, wręcz brylujemy, jednak gdy przychodzi do napisania egzaminu, dostajemy ostatecznie ocenę, którą uważamy za spore rozczarowanie. Pół biedy, gdy jest to czwórka, ale może się zdarzyć, że nie zdamy sprawdzianu z tematów, które jeszcze niedawno wydawały się dla nas błahe! Skąd się to bierze, jakie są przyczyny? Wbrew pozorom problem taki ma wielu uczniów, a dzisiaj zastanowimy się, jaka jest geneza takiego zjawiska i jak nigdy więcej do niego nie dopuścić – zwłaszcza na tych najważniejszych egzaminach pokroju egzaminu ósmoklasisty lub matury.

Czy winny zawsze jest uczeń? Przyczyny po stronie piszącego.

Niezaprzeczalnie, kluczowym aspektem skutecznej nauki matematyki, języka angielskiego czy dowolnego innego przedmiotu jest zaangażowanie ucznia i podejście, jakie ten przyjmuje wobec samego procesu edukacyjnego. Warto zwrócić uwagę na dwie główne przyczyny leżące po stronie samego ucznia, które mogą negatywnie wpływać na jego skuteczność w nauce matematyki: nieuczciwe oraz niesamodzielne wykonywanie zadań na zajęciach, oraz niedbałe podejście do nauki, które sprowadza się do robienia zadań tylko po to, aby je zrobić, bez głębszego zrozumienia materiału. W końcu prostsze zadania wychodziły nam dobrze, więc po co się starać…prawda? Jest to mentalność, która niestety bardzo często prowadzi do tego, że zawalamy sprawdzian z tematów, z którymi nie mieliśmy do tej pory problemu.

Nieuczciwe, niesamodzielne wykonywanie zadań na zajęciach jest problemem, który często wynika z presji wynikającej z chęci uzyskania dobrych ocen lub z niezdolności do zrozumienia materiału. Tego rodzaju zachowanie nie tylko wpływa negatywnie na ucznia poprzez brak prawdziwego zrozumienia materiału, ale także wprowadza go w błędne przekonanie, że osiągnięcie dobrych wyników jest ważniejsze od rzeczywistego opanowania np. umiejętności matematycznych (chociaż tyczy się to właściwie każdego nowego dla naszego mózgu materiału). Gdy jednak musimy rozwiązać zadanie na egzaminie sami, bez pomocy kolegów czy Internetu…mamy w głowie pustkę, której mogłoby nie być, gdybyśmy chcieli w sposób uczciwy przerabiać materiał samemu w domu i poświęcić chwilę na głębsze jego zrozumienie.

Podsumowując, wina ucznia leży tam, gdzie zamiast podejścia skoncentrowanego na zrozumieniu procesu i zaangażowaniu w naukę, często wykonuje on zadania matematyczne „mechanicznie”, co prowadzi do braku umiejętności rozwiązywania bardziej skomplikowanych problemów. Przyczyny te wydają się związane zarówno z brakiem motywacji, jak i z nieświadomością ucznia odnośnie do właściwego podejścia do nauki.

Przyczyny po stronie nauczyciela – czy winni są nauczyciele?

Jak zapewne wiecie, winnym najczęściej nie jest tylko jedna osoba, a przyczyn często jest kilka. Dlatego też wcale nie dziwi mnie fakt, że ktoś może uznać, że wina w sytuacji, w której zawalamy egzamin z tematów, z których do tej pory szło nam nieźle, leży poniekąd też po stronie nauczyciela. Jest na to przynajmniej kilka argumentów, które postaram się przedstawić.

Po pierwsze, istnieje zwyczajne ryzyko niewłaściwego nauczania przez nauczyciela, co sprawia, że uczniowie nie uczą się samodzielnego myślenia, lecz jedynie algorytmów rozwiązania zadań. Najczęściej problemy te można odnotować w trakcie nauki matematyki. Nadmierny nacisk na wykonanie kolejnych zadań bez uwzględnienia kontekstu, poznawanych własności i sensu praktycznego, może prowadzić do „przeuczenia”, w którym uczniowie są w stanie wykonać typowe zadania, lecz mają trudności z rozwiązaniem zadań wymagających pewnego przemyślenia czy zrozumienia zagadnienia. Problemy pojawiają się, gdy pytanie jest podchwytliwe – często nie jest ono jakieś szczególnie trudne, często wręcz banalne, ale tylko dla tych, którzy rozumieją dane zagadnienie, a nie tylko algorytmy rozwiązywania zadań.

Po drugie, przyczyną może być też niezrozumiałe sformułowanie zadań. Niekiedy treść polecenia jest niejednoznaczna lub bardzo długa, co utrudnia uczniom zrozumienie zadania. Nauczyciel, układając klasówki czy sprawdziany, powinien zadbać o prostotę i zrozumiałość poleceń oraz być dostępnym dla uczniów w razie pytań czy wątpliwości, a wy uczniowie – nie bójcie się pytać!

Po trzecie, brak odpowiedniej informacji zwrotnej ze strony nauczyciela może prowadzić do niewłaściwego rozumienia przez uczniów swoich błędów i braku możliwości naprawy ich w przyszłości. Informacja typu „zrobiłeś to źle” bez dalszych wyjaśnień czy wsparcia jest po prostu niewystarczająca i nie może pomóc uczniowi zrozumieć swój błąd i nauczyć się na jego przykładzie.

Przyczyny losowe. Bo czasem winny nie jest ani uczeń, ani nauczyciel.

Nie da się ukryć, że są również inne przyczyny tego, że może nam pójść słabo na egzaminie z tematów, z których do tej pory szło nam nieźle. Często najłatwiej zrzucić winę na ucznia lub nauczyciela, ale zdarza się tak, że danego dnia mamy pecha i pewne rzeczy po prostu musiały się wydarzyć.

Istnieje wiele czynników, które tak po prostu nie zależą od naszej woli, takich jak niedyspozycja fizyczna, pech czy nagła choroba, która może uniemożliwić nam skupienie się podczas testu. Szczególnie u młodszych uczniów problemy zdrowotne mogą stanowić istotną przeszkodę w zdawaniu egzaminów i wykonywaniu zadań np. matematycznych. Trudno zdać dobrze egzamin, gdy nie możemy się skupić na tym, co powinniśmy, a myślimy tylko o tym, kiedy wrócimy do domu do naszego ciepłego łóżka, aby odchorować.

Po drugie, nałożenie się różnych obowiązków szkolnych i prywatnych, takich jak klasówki, wolontariat, zawody sportowe czy inne zajęcia, może powodować nadmiar zadań i brak czasu na skuteczną naukę. Zbyt duża ilość obowiązków może prowadzić do przeciążenia harmonogramu i trudności w skupieniu się na nauce – tutaj trudno mówić o „winie ucznia”, czasem się po prostu tak zdarza, warto na przykład pomyśleć o odchudzeniu kalendarza na czas przygotowania do egzaminu i poświęcić mu w domu tyle uwagi, ile uważamy, że potrzebuje.

Oferta specjalna – pierwsze zajęcia w Smart Minds za darmo!

Jeżeli czytasz ten artykuł, by w możliwie szybki sposób przygotować się do egzaminu ósmoklasisty lub matury (zarówno podstawowej, jak i rozszerzonej) z języka angielskiego, polskiego lub matematyki, nie martw się. W Smart Minds mamy dla Ciebie rozwiązanie. Dzięki naszym korepetytorom dostaniesz wyselekcjonowane informacje do przygotowań do egzaminu w jednym miejscu! Chcemy, byś przygotował się do niego razem z nami, co pozwoli Ci oszczędzić czas, który poświęcisz na szukanie w Internecie odpowiedzi na Twoje pytania. Jednocześnie pomożemy Ci osiągnąć bardzo dobre wyniki – jesteśmy w tym ekspertami, gdyż pomogliśmy już tysiącom uczniów.

Martwisz się ceny korepetycji? Jesteśmy pewni swoich korepetytorów, dlatego w Smart Minds pierwsze zajęcia są za darmo! Z nami matura nie jest straszna.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej lub umówić na lekcję próbną, klikając przycisk „Kontakt” na naszej stronie. Sprawdź nas bez opłat (korepetycje online lub tradycyjnie) – czekamy na Ciebie, aby wspólnie osiągnąć Twoje cele edukacyjne i pomóc Ci zdać maturę na wymarzony wynik!